"ପ୍ରକୃତି"- ଏହି ଶବ୍ଦ ର ଅର୍ଥ ହେଉଛି 'ଜନସାଧାରଣ' ବା 'ପ୍ରଜାଗଣ'। ତେଣୁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଭାଷା ହେଉଛି "ପ୍ରାକୃତ"। ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷା ସହ ସମ୍ବନ୍ଧିତ। ପ୍ରାଚୀନ ବୈଦିକ କାଳ ରେ "ଲିପି" ର ଆବିଷ୍କାର ହୋଇନଥିଲା। ବେଦ ଶାସ୍ତ୍ର କୁ ଲୋକମାନେ ଶୁଣି ଶୁଣି ମନେ ରଖୁଥିଲେ। ସେଥିପାଇଁ ବେଦର ଅନ୍ୟ ନାମ "ଶ୍ରୁତି"। ସେହି ସମୟରେ ବେଦ ର ଭାଷା ଥିଲା ତତ୍କାଳୀନ କଥିତ ଓ ସାହିତ୍ୟିକ ଭାଷା। ବେଦ ର ବେଦ ଭାଷାରୁ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାର ସୃଷ୍ଟି। ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମୟ ରେ ଜନସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ କଥିତ ଭାଷା କୁ ପ୍ରାକୃତ ଭାଷା କୁହାଯାଇପାରେ। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ପ୍ରାଚୀନ ପ୍ରାକୃତ ଭାଷା ଯେଉଁ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ରୂପ ନେଇଛି, ତାକୁ ଭାଷାବିଦ୍ୱାନ ମାନେ "ଅପଭ୍ରଂଶ ଭାଷା" କହିଛନ୍ତି। ପ୍ରାୟ ଖ୍ରୀଷ୍ଟୀୟ ଅଷ୍ଟମ ଶତାବ୍ଦୀ ସମୟକୁ ଔଡ୍ରୀ ଅପଭ୍ରଂଶ ହୋଇ ତାପରେ ପ୍ରାଚୀନ "ଓଡ଼ିଆ" ଭାଷା ହୋଇଛି।ସଂସ୍କୃତ ଓ ପ୍ରାକୃତ ଭାଷା ଏବଂ ଶାବର, ଆଭୀର ପ୍ରଭୃତି ଉପଭାଷା ରୁ ବହୁ ଶବ୍ଦ ଗ୍ରହଣ କରି ଓଡିଆ ଭାଷା ପରିପୃଷ୍ଟ ହୋଇଛି।

ଆମ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଭାରତୀୟ ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା -ପରିବାର ର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏହି ପରିବାର ର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଭାଷା ଗୁଡିକ ହେଲେ ଆସାମୀ,ବଙ୍ଗଳା, ଭୋଜପୁରୀ,ହିନ୍ଦୀ ପ୍ରଭୃତି। ଏହି ଭାଷା ଗୁଡିକ ପ୍ରାୟ ତିନୋଟି ସ୍ତର ଦେଇ ଗତି କରିସାରିଛି;ସେଗୁଡିକ ହେଲା- 

 "ନଅର ବାହିରି ରେ ଡୋମ୍ବୀ ତୋହରୀ କୁଡ଼ିଆ
ଛୋଇ ଛୋଇ ଯାହି ସୋ ବ୍ରାହ୍ମଣ ନାଡିଆ।"

 "ଆଲୋ ଡୋମ୍ବୀ ତୋଏ ସମ କରିବା ମୋ ସାଙ୍ଗ
ନିଘନ କାହ୍ନୁ କାପାଳି ଜୋଇଲାଙ୍ଗ........।" 

 "ଏକଶ ପଦୁଅଁ ଚଉଷଠି ପାଖୁଡି
ତହିଁ ଚଢି ନାଚେ ଡୋମ୍ବୀ ବାପୁଡି।"

 "ଆଲୋ ଡୋମ୍ବୀ, ତୋତେ ପୁଚ୍ଛମି ସଦବାବେ
ଆସସି, ଯାସି ଡୋମ୍ବୀ କାହାର ନାବେ"।

-କାହ୍ନୁ ପାଦ 

 ଏହି ଦୋହାଗୁଡ଼ିକରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥିବା ଅପଭ୍ରଂଶ ଭାଷା ହେଉଛି ଓଡ଼ିଆ ବଙ୍ଗଳା-ଆସାମୀ ଭାଷାର ମୂଳରୂପ ସଦୃଶ। ତେଣୁ ଏହି ତିନୋଟି ଭାଷା ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ।